W debacie naukowej WHO przyznało, że w przypadku COVID-19 nie można wykluczyć rozprzestrzeniania się wirusa drogą powietrzną w zatłoczonych, zamkniętych lub słabo wentylowanych pomieszczeniach. Naukowcy na całym świecie poszukują większej liczby dowodów, ponieważ może to mieć wpływ na wiele wytycznych dla zatłoczonych pomieszczeń. Wcześniej WHO uznała badania i dowody szczegółowo opisujące przenoszenie COVID-19 poprzez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną lub przez bliski kontakt ze skażonymi przedmiotami i powierzchniami.
Ilustracja udostępniona przez BBC wyjaśnia różnicę między przenoszeniem kropelkowym, a przenoszeniem drogą powietrzną. Kropelki oddechowe są bardzo małe, często niewidoczne dla oka, o wielkości cząstki od 0,5 mikrona do 15 mikronów. Znamy rozwiązania radzące sobie doskonale z tymi zanieczyszczeniami. Zanim zaczniesz wprowadzać zmiany w swoim systemie HVAC, ważne jest, aby zrozumieć rozmiar wirusa COVID-19. Niektóre z tych kropli są zbyt ciężkie, aby pozostać w powietrzu i od razu opadają na podłogę lub powierzchnię.
Naukowcy zaobserwowali, że 95% cząstek w powietrzu jest często mniejszych niż 100 μm (μm = mikrometr), wśród nich są cząstki submikronowe, które są mniejsze niż 1 mikron. Kropelki w zakresie 0,5-20,0 μm utrzymujące się w powietrzu mają większe szanse na zatrzymanie się w drogach oddechowych i wywołanie infekcji. Ze względu na wielkość wirusa (średnica od 0,015 µm do 0,4 µm) zalicza się je do tej samej kategorii zanieczyszczeń, które określane są jako PM1.
Modernizacja systemu wentylacji i filtracji powietrza jest kluczem do ograniczenia rozprzestrzeniania się COVID-19 w środowisku wewnętrznym.
Tam, gdzie to możliwe, należy sprawdzić, czy można zwiększyć przepływ powietrza zewnętrznego i wyłączyć lub ograniczyć udział powietrza z recyrkulacji. Jeśli konieczne jest stosowanie powietrza z recyrkulacji, należy zastosować filtry o wysokiej skuteczności, które są w stanie zatrzymać cząstki o wielkości <1 mikrona (ISO ePM1 80% i więcej). Myśląc o takiej modyfikacji należy się upewnić, że wentylator pracujący w centrali ma odpowiedni zapas mocy, aby obsłużyć taką zmianę.
Filtry o wysokiej skuteczności filtracji mogą wychwycić z powietrza cząstki odpowiedzialne za rozprzestrzenianie się wirusów. Modernizacja do filtra o wyższej skuteczności zależy od poziomu zanieczyszczeń w powietrzu, ponad to taka modyfikacja może wymagać zastosowania filtra wstępnego, aby zapewnić odpowiedni czas eksploatacji, a wentylatory powinny być w stanie obsłużyć większe spadki ciśnienia.
Camfil zaleca klasę filtrów ISO ePM1 zgodnie z PN-EN ISO 16890 (ePM1 80% lub wyższy) dla central wentylacyjnych, jednak ze względu na zwiększone opory przepływu powietrza i ograniczenia przestrzenne może to być niemożliwe do spełnienia dla istniejącego systemu wentylacyjnego. W związku z tym należy rozważyć zastosowanie oczyszczaczy powietrza w celu szybkiej i łatwej modernizacji dla poprawy filtracji powietrza. Jest to również sposób na szybkie podniesienie jakości powietrza w już dobrze funkcjonującym systemie, gdy istnieje zwiększone ryzyko, które wymaga jeszcze lepszej ochrony. Ekspert w dziedzinie filtracji powietrza może przeprowadzić odpowiednią analizę i zaproponować rozwiązanie w oparciu o istniejący system HVAC, aby zminimalizować wpływ szkodliwych patogenów, takich jak COVID-19.
Skuteczność wysokowydajnych filtrów powietrza (filtrów HEPA) mierzona jest dla MPPS (najbardziej penetrująca wielkość cząstek), co oznacza, że jest to najniższa skuteczność filtra. Dla mniejszych lub większych cząstek filtr ten będzie działał jeszcze lepiej. MPPS ma zwykle wielkość pomiędzy 0,1 - 0,2 mikrometra. Bakterie i wirusy są często mniejsze, ale zwykle przyczepiają się do większych cząstek. Ważne jest również, aby zrozumieć, że filtry powietrza nie zabijają aktywnie żywych organizmów. Wychwytują je i zatrzymują w materiale filtracyjnym. Gdy wirus zostanie przechwycony, pozostanie w filtrze powietrza, a w końcu wyschnie i umrze (określany jest jako nieaktywny). Badania nad wirusem COVID-19 wskazują, że wirus ten nie przeżywa dłużej niż 3 dni na otwartych powierzchniach. Poniższe wykresy wyjaśnią skuteczność wybranej filtracji powietrza w walce z cząsteczkami submikronowymi, takimi jak emisje samochodowe, bakterie, wirusy i inne szkodliwe zanieczyszczenia.
Filtry powietrza klasy H13 wychwytują 99,95% zanieczyszczeń sklasyfikowanych jako cząstki submikronowe, takie jak wirus COVID-19. Wraz z modernizacją do lepszej klasy filtracji należy upewnić się, że wybrany producent wraz z filtrem może dostarczyć raporty z badania potwierdzającego jego parametry. Należy również rozważyć zastosowanie przenośnych oczyszczaczy powietrza w pomieszczeniach, aby poprawić jakość powietrza i zmniejszyć ryzyko infekcji.
Wysoka wilgotność powoduje, że wirus grypy jest mniej zakaźny. Udowodniono naukowo, że poziom wilgotności w pomieszczeniach wynoszący 40-60%RH zmniejsza infekcje grypowe przenoszone drogą powietrzną. Ten idealny poziom wilgotności skraca czas, w którym wirus grypy zawieszony w powietrzu pozostaje zakaźny.
Zmodernizowany system wentylacji o wysokowydajne filtry powietrza zmniejsza ilość szkodliwych patogenów w powietrzu i pozwala zredukować ryzyko infekcji. Aby omówić swoje wymagania dotyczące filtracji powietrza i ocenić sytuację w zakresie jakości powietrza w pomieszczeniach skontaktuj się z naszym ekspertem.
Can HVAC systems help prevent transmission of COVID-19? - Published by McKinsey
WHO rethinking how COVID-19 spread in the air – Published by BBC
High humidity leads to loss of infectious influenza virus - Journal
Transmission of COVID-19 virus by droplets & aerosols – Study & Journal